مسائل اصطلاحنامه سازی در ایران از دیدگاه تهیه کنندگان اصطلاحنامه

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مطالعه مبانی نظری اصطلاحنامه سازی پیش از پیدایش وب و پس از آن و شناسایی مسائل اصطلاحنامه سازی در ایران از دیدگاه تهیه کنندگان و مترجمان اصطلاحنامه های منتشر شده در ایران است. روش بررسی: 6 نفر از اصطلاحنامه سازان (عبدالحسین آذرنگ، عباس حری، فاطمه رهادوست، فریبرز خسروی، ملوک السادات بهشتی، محمدهادی یعقوب نژاد) که مسئولیت تهیه 12 اصطلاحنامه منتشر شده تا سال 1382 را بر عهده داشته اند، جامعه پژوهش را تشکیل می دهند. در این پژوهش برای نخستین بار از روش پژوهش کیفی استفاده شده است. روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق و ابزار آن برنامه مصاحبه است، اما برخلاف آنچه در پژوهش های پوزیتیویستی و کمی رایج است، مصاحبه ماهیتی گفتگویی دارد. پس از مصاحبه با جامعه پژوهش و مطالعه متون و منبع مرتبط، داده ها به گروه های متفاوتی دسته بندی و بر پایه معیارهای برشمرده شده در بخش روش شناسی تحلیل شدند. یافته ها: عموم مترجمان از چند مشکل بنیادی رنج می بردند:1) نبود معادل های فارسی 2) تفاوت املای واژه ها 3) ابهام در معانی دقیق اصطلاحات 4) مشکل ترجمه توصیفگرها و مفاهیم انتزاعی 5) نبود یا کمبود منابع قابل اطمینان 6) مشکل عدم دستیابی به صاحبنظران و منابع زنده و شورایی نبودن تصمیم گیری ها. مجریان با مشکلات گردآوری داده روبه رو بودند که برخی عبارتند از: 1)ضعف و ناکارایی نظام های ذخیره سازی و به عبارتی مسائل موجود در نمایه سازی، فهرست نویسی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی 2) ضعف و ناکارآیی نظام های بازیابی یا مسائل موجود در خدمات مرجع کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی. مشکل انتخاب همکاران و متخصصان موضوعی مشکل دیگری بود که همه مجریان به آن اشاره کردند و از ناآگاهی متخصصان موضوعی از مفهوم اصطلاحنامه، کارکرد و کاربردهای آن و وقت نگذاشتن، بی علاقگی و توجیه نشدن متخصصان رنج برده اند. نتیجه گیری: اغلب مسائلی که مصاحبه شوندگان تجربه کرده بودند، ماهیت مدیریتی و اجرایی داشت و تقریباً همه تهیه کنندگان از کمبود تعامل بین نهادهای مسئول در سطح نهادی و ملی رنج می برند.